Erbo-de-la-rato
Asplenium scolopendrium
Aspleniaceae
Àutri noum : Lengo-de-cèrvi, Lengo-de-biòu.
Noms en français : Scolopendre, Scolopendre officinale.
Descripcioun :L'erbo-de-la-rato trachis dins li relarg umide en ribo de ribiero e à l'oumbro. Se recounèis à si gràndi foundo verdo, lusènto e sènso auriheto (pas coume Asplenium sagittatum). Dessouto li fueio, li sore soun en long e de biais de cade cousta.
Usanço :A passa tèms se disié qu'èro bono contro lis enfecioun de la rato (d'aqui que vèn lou noum) e peréu dóu fege. Aro, se pren pulèu contro lou tussi (espetouranto). Ei peréu astringènto e remoulissènto. Es uno di planto que sèrt pèr lou "sirop de cicòri".
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Asplenium
Famiho : Aspleniaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Paret
- Relarg umide
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Asplenium scolopendrium L., 1753
Cournacho
Angelica sylvestris
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Angelico-fèro, Angelico.
Noms en français : Angélique sauvage, Angélique des bois.
Descripcioun :La cournacho es uno forto planto di gràndi fueio coumpausado, dous cop penado e peréu di brout (oumbello) di grand. Se recounèis à si guèno de cambo proun larjo e à si fru peréu bèn ala. La cambo èi boutisso. Trachis dins li mitan umide..
Usanço :Es uno planto que pòu èstre manjado emai siegue pas uno usanço couneigudo au nostre : li fueio dins l'ensalado e li grano en pastissarié. A passa tèms la cournacho èro vist en Éuropo coum'uno planto magico. L'angelico-fèro sarié estado apourtado pèr un ange à un mounge pèr ié dire si vertu : coucharié lou diable, sougnarié li mourdeduro de bèsti, apararié lis enfant e farié s'enfugi la pèsto ! Èi pamens vertuouso, vèire çai-souto.
Port : Grando erbo
Taio : 0,7 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Angelica
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 9 à 26 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Prado umido
- Ribiero
- Lauroun
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Angelica sylvestris L., 1753